Yumurta Fiyatları Uçuşa Geçti: 10 TL'yi Geçmesi Yakın!

Son dokuz ayda yaşanan fiyat artışları vatandaşı derinden etkilerken, yumurta fiyatları da endişe verici bir yükseliş gösteriyor. Üretici ve uzmanların uyarılarına göre, mevcut politikalar devam ettiği sürece yumurta fiyatı 10 TL'yi aşacak gibi görünüyor. Ekonomist Ün, iktidarın üretimi ve üreticiyi desteklemeyen politikalarını bu durumun temel nedeni olarak gösteriyor.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Ocak 2023'te 3,6 TL olan yumurta fiyatı, Haziran ayında 2,5 TL'ye kadar geriledikten sonra bugün itibariyle 2 oranında artış göstererek 5,5 TL'ye ulaştı. Ancak Türkiye Ziraat Odaları Birliği'nin (TZOB) verileri daha da çarpıcı: Aynı dönemde fiyat artışı 0'ı bulmuş ve yumurtanın fiyatı 7,3 TL'ye çıkmış durumda. Ün, bu artış trendinin devam etmesi halinde yumurta fiyatlarının kısa sürede 10 TL'yi geçeceğini öngörüyor.

Fiyat artışının iki temel sebebi olduğunu belirten Ün, şunları söylüyor: "Birincisi üretimdeki düşüş, ikincisi ise maliyetlerdeki ciddi artış. Son üç ayda yumurta üretimi 5,5 milyar adetten 5 milyar adede düşerek %8 oranında azaldı. Küresel olarak etkisini gösteren kuş gribi salgını bu düşüşte önemli rol oynadı."

Ãœretimdeki düşüşün yanı sıra maliyetlerin de hızla yükseldiÄŸine dikkat çeken Ãœn, TÜİK verilerine göre Ocak ayında üretici fiyatlarının 9, Åžubat ayında ise R oranında arttığını vurguluyor. Tüketici fiyatlarındaki artışın ise daha da sert olduÄŸunu belirten Ãœn, "Tüketici açısından yumurta fiyatları Ocak'ta 9, Åžubat'ta Q, Mart ayında ise ‚ artış gösterdi. Yani üreticinin sırtına binen maliyet, doÄŸrudan vatandaşın sofrasına yansımış durumda" diyor.

Yem fiyatlarındaki ciddi artışa da değinen Ün, çözümün ithalat olmadığını vurguluyor: "Tavuk beslemesinde kullanılan mısır fiyatları son bir yılda P oranında arttı. Bu artışa karşı düşük gümrük vergili mısır ithalatı da çözüm olmadı. Çünkü hayvancılık sektörü genel olarak desteklenmiyor. Desteklenmeyen üretici üretimden çekiliyor, vatandaş ise ne kırmızı ete, ne beyaz ete ne de yumurtaya ulaşabiliyor."

Yüksek fiyatlar ve düşük gelir nedeniyle vatandaşın temel gıdaya ulaşmakta zorlandığını belirten Ün, "Tanzim satış noktalarında oluşan uzun kuyruklar, artık sadece ucuz yumurtanın bu noktalardan temin edilebildiğinin bir göstergesi. Edirne Bedesten Çarşısı'ndaki Tarım Açık Cezaevi yumurta satış noktasında ve Ankara İş Yurtları Kurumu mağazasında metrelerce kuyruklar oluşuyor. Bu tablo, üretimin düşüklüğü ve maliyetlerin yüksekliğinin bir sonucudur" şeklinde konuştu.

Türkiye'nin kişi başına yıllık yumurta tüketiminde 190 ülke arasında 69. sırada yer aldığını hatırlatan Ün, bu durumun Türkiye'nin bereketli topraklarına ve potansiyeline yakışmadığını ifade etti. Ün, "Bu kötü gidişatın sorumlusu, üretimi değil ithalatı önceleyen tarım politikalarıdır. Çözüm bellidir: Üretici desteklenmeli, maliyetler düşürülmeli ve halkın gıdaya erişimi güvence altına alınmalıdır. Ancak mevcut iktidar kaldığı sürece bu sorunlar büyüyecektir. Bugün yumurta 10 lira, yarın 20 lira, 30 lira olur. Bu gidişatı durdurmanın yolu, sandığı vatandaşla bir an önce buluşturmaktır" diyerek sözlerini noktaladı.